Talat Paşa’nın İttihad ve Terakki Cemiyeti’nden İstifası
Memleketin siyasi tarihinde bu kadar büyük travmalara sebep olan ülkeyi 1.Dünya savaşına sokarak geleceğini karartan İttihatçılar yenilginin ardından apar topar ülkenin siyaset sahnesinden çekilirler.
Savaşın getirdiği faturaların bedeli ağır olunca İttihatçı yöneticilerin pek çoğu yurt dışına kaçtı, pek çoğu da siyãsî hayatına son verdi. 27 Ekim 1918’de Talat Paşa’nın istifasıyla da İttihad ve Terakki Cemiyeti’nin faaliyetleri resmî olarak sona erdi.İttihad ve Terakki Cemiyeti'nin son kongresi Talat Paşa’nın bir nutku ile başlar. Talat Paşa, uzun konuşmasında büyük savaşa giriş nedenlerini ve savaş sırasında yaşanan olayları anlattıktan sonra sözlerini şöyle bitirir: Siyasetimiz mağlub oldu. (Bayar,1921:109)(Menteşe,1986:68)
3 Kasım Pazar günü İstanbul'da bomba gibi bir haber patlar: Talat, Enver ve Cemal Paşalarla İttihad ve Terakki döneminde İstanbul'da polis müdürlüğü yapmış olan eski valilerden Azmi ve Bedri Beyler ve İttihad ve Terakki Merkezi Umumi Üyelerinden Dr. Bahaeddin Şakir ve Dr. Nazım Beyler bir gece sabaha karşı bir Alman torpidosu ile yurd dışına kaçmışlardır. Daha önce de Harbiye Nezareti Müsteşarı İsmail Hakkı Paşa’nın kaçtığı duyulmuştur. Bu firarlar Ahmed İzzet Paşa hükümetinin durumunu çok sarsar ve beş gün sonra istifa zorunda kalır.(Menteşe,1986:69)